Kerstmis kunnen we wel het bekendste jaarfeest noemen. Want Kerst viert bijna iedereen, wordt overal gevierd en voor dit feest wordt het dagelijks leven stil gelegd. De vrede op aarde daalt neer en we vieren met elkaar de geboorte van het (innerlijke) licht.
Pas vanaf de vierde eeuw na Christus werd de datum van 25 december vastgesteld, voor die tijd werd Kerstmis door Christenen nauwelijks gevierd. Pasen was toen het belangrijkste feest. Wat tot de vierde eeuw na Christus wel op 25 december werd gevierd was het feest van de Romeinen: Sol Invictus, de onoverwinnelijke zon. Andere culturen kenden de feesten Ra (de Egyptenaren), Helios (de Grieken) of het Winterzonnewendefeest (de Germanen).
De natuur werd beleefd als bezield en als een groot in- en uit ademen. In de zomer is de hele natuur uitgeademd, tot in de kosmos: de bloemen bloeien, de insecten vliegen hoog en de mensen zijn buiten. Er is veel beweging, geluid en volop leven. In de Winter is de natuur geheel ingeademd: de sapstromen in de planten zijn gestopt, de dieren zitten in hun holen en de mensen binnen bij de kachel. Alles is stil en de natuur lijkt dood aan de oppervlakte. Maar onder die oppervlakte leeft een voor ons voelbare hoop, er is een verwachting samengebald in de kiemkracht van het zaad. Wachtend op het licht in de lente om tot wasdom te komen.
Bovenstaande symboliek is door de Katholieke Kerk aangegrepen om de geboorte van Jezus op 25 december te vieren. Het past precies in het ritme van de natuur, waarbij de geboorte van Jezus het licht vertegenwoordigd dat in de diepe duisternis van de winter geboren wordt. Met de viering van de geboorte van Jezus heeft de overwinning van het licht zijn huidige uiterlijke vorm gekregen. Het is niet voor niets dat oude culturen op 25 december hun feest van de overwinning van het licht vierden. Het is de symboliek van de zon ten opzichte van de aarde die in deze periode haar omslagpunt kent. De kracht van de zon wordt steeds sterker, de dagen worden weer langer en de nachten korter.
“Wat wij met Kerst vieren is het eeuwige licht en het eeuwige leven die in de kerstperiode samen komen. Daar tussen leeft de mens, tussen beginnend licht en een van liefde en wijsheid doortrokken aards leven”.
Fred Tak
Voor dit artikel is geput uit het boek ‘Jaarfeesten - achtergrond en betekenis in onze tijd’ van Fred Tak. Dit boek is te bestellen via: https://www.christofoor.nl/boek/9789060388297/jaarfeesten
12 Heilige nachten
Tijdens Kerst en nieuwsjaar is onze kinderopvangorganisatie gesloten. Wij doen dit bewust om voor een ieder een pauze van de ‘buitenwereld’ in te lassen. Het Kerstfeest wordt in het kinderdagverblijf met aandacht voorbereid in de adventperiode en thuis in het gezin gevierd. Na 21 december, de winterzonnewende, zijn de dagen het kortst en de nachten het langst. Buiten is het donker en binnen branden de kaarsen. In ons helpen de krachten van de zomerzon om ons eigen licht brandende te houden, dat kan een hele uitdaging zijn. De natuur is helemaal ingeademd en lijkt te slapen. Er valt buiten niks meer te ‘halen’, de oogst ligt in de kelders.
Toch bereiden zich onder de aarde krachten voor om in het voorjaar de beweging naar buiten te maken. Zo leven ook in ons kiemkrachten en kunnen we de tijd van Kerst gebruiken als bezinningsperiode, om af te stemmen op ons zelf en onze behoeftes. Wat leeft er werkelijk in mij? We blikken terug op het oude jaar en zetten intenties voor het nieuwe jaar. Als je goed ‘luistert’, geven dromen in deze periode inzichten, je kan daarvoor de 12 heilige nachten volgen.
leestips:
De 12 heilige nachten, Frans Lutters, ISBN 9789060387139
https://www.antroposofieinspireert.nl/artikelen/aan-de-slag-met-de-heilige-nachten/
kijktip: https://youtu.be/1CMentJzf4s
