tips, artikelen
inspiratie

Waarom vieren we jaarfeesten?

Waarom vieren we jaarfeesten?

Mirte van Zundert 26 juni 2020 jaarfeestenseizoenenrituelen

Binnen de antroposofische kinderopvang vormen de jaarfeesten het ritme van het jaar. Door een terugkerende activiteit, op een zelfde voorspelbaar moment, weten kinderen wat er komen gaat. Dit geeft een gevoel van veiligheid en vertrouwen, waardoor kinderen ruimte krijgen om te spelen en te ontwikkelen. In het vieren van jaarfeesten wordt een respectvolle verbinding van kinderen met de natuur en het jaarverloop erkend, gevoed en ontwikkeld.

Ongeveer 100 jaar geleden introduceerde Rudolf Steiner, de grondlegger van de antroposofie en de Vrijeschool, 4 jaarfeesten.

  • Lente - Lentefeest - Pasen
  • Zomer - Zomerfeest - Sint Jan
  • Herfst - Herfst-oogstfeest - Sint Michael
  • Winter - Winterfeest - Kerst

Heidense en christelijke feesten

In de jaarfeesten binnen de Vrijescholen en antroposofische kinderopvang in Nederland zijn vandaag de dag twee stromingen terug te vinden:

  1. De voorchristelijke, heidense stroom waarin er een sterke verbinding met de seizoenen en de natuur centraal staat.
    • Lente - Lentefeest - Lentenachtevening - dag en nacht zijn gelijk - 21 maart
    • Zomer - Zomerfeest - Zomerzonnewende - langste dag en kortste nacht - 21 juni
    • Herfst - Herfst-oogstfeest - Herfstnachtevening - dag en nacht zijn gelijk, 21 september
    • Winter - Winterfeest - Winterzonnewende - langste nacht en kortste dag - 21 december
  2. De Christelijke stroom waarin de religieuze vertellingen en gebruiken van de kerk input zijn voor de vieringen.
    • Lente - Pasen - 1e zondag na de 1e volle maan in de lente
    • Zomer - Sint Jan - 24 juni
    • Herfst - Sint Michael - 29 september
    • Winter - Kerst - 24 december

Wanneer wij Pasen vieren, vieren we de lente. Wanneer wij Sint jan vieren, vieren we de zomer.
Wanneer wij Sint Michael vieren, vieren we de herfst, wanneer wij Kerst vieren, vieren we de winter.

Tegenwoordig worden er meer jaarfeesten gevierd, als een herkenbaar ritme door het jaar heen.
In Kinderopvang De Geheime Tuin vieren we er 12, allen met hun eigen karakter en gebruiken. (zie overzicht jaarfeesten).

Jaarfeesten binnen de Vrije school

Jaarfeesten horen bij de Vrijeschool en tegenwoordig ook bij kinderdagverblijven die vanuit antroposofische visie werken. Rudolf Steiner bracht de jaarfeesten in om een nieuwe sociale impuls handen en voeten te geven. En dat op een eenvoudige manier. Hij wilde een samenleving opbouwen vanuit een bewust samengaan van vrije mensen (mensen die hun vermogens tot hun beschikking hebben en evenwichtig in het leven staan). Ieder individu is bij het vieren van een jaarfeest brokken bij de gemeenschap.

Jaarfeesten inspireren ons om naar de toekomst toe te werken. Juist omdat we dan in ons gevoel heel sterk het NU beleven. Daarmee kunnen de jaarfeesten juist in onze tijd houvast bieden aan zowel kinderen als volwassen.

Voor jonge kinderen (0 tot 7 jaar) is het belangrijk dat zij de jaarfeesten met alle zintuigen doorleven en ervaren. Zo doen zij positieve ervaringen op die bijdragen aan hun ontwikkeling. Om de ervaringen te kunnen verwerken en eigen te maken, is het van belang dat de kinderen daarvoor tijd en ruimte krijgen.

Leestips

Wil je meer weten over jaarfeesten? Hieronder wat leestips:
• Het Hele Jaar Feesten, Lisa Wade (versie herfst-winter en versie lente-zomer)
• Jaarfeesten, Achtergronden en betekenis in onze tijd, Fred Tak
• Leven met het jaar, Verhalen, liedjes en spelletjes, recepten en knutsels, Christiane Kutik
Het Zonnejaar 
ABC-antroposofie

Overzicht Jaarfeesten

Driekoningen - 6 januari
gave aan de mensheid: inzicht, offerbereidheid, verbinding

Maria Lichtmis - 2 februari
einde van lichtfeestperiode, laatste restje licht mag naar moeder aarde

Carnaval - 7 weken voor Pasen
uitbundig feest voorafgaand aan vastenperiode

Palmpasen - 1 week voor goede vrijdag
optocht met palmpaasstokken, aankondiging van de lente

Pasen  - 1e zondag na de 1e volle maan in de lente
hoop, groei, lentefeest!

Pinksteren - 50 dagen na Pasen
vieren van de lente, dansen rondom de meiboom, papieren bloemen

Sint Jan  - 24 juni
zomerzonnewende, overvloed en vuur, echte bloemen in je haar

Sint Michael - 24 september
oogstfeest, feest van de moed en kracht, kwaad (in onszelf) bestrijden

Sint Maarten - 11 november
offerbereidheid, 1e lichtfeest, lantaarntjes optocht

Advent - vanaf de 4e zondag voor kerst
voorbereiding op kerst, verwachting, innerlijk licht, elke week kaarsje erbij

Sint Nicolaas - 5 december
feest van geven en ontvangen

Kerst - 24,25,26 december
winterzonnewende, geboorte van Christus (licht)

Poscast

Beluister onze aflevering van de podcast 'Naar de kindjes' over jaarfeesten, met Anita van Rijnsoever.

https://shows.acast.com/naar-de-kindjes/episodes/jaarfeesten-als-ritme-door-het-jaar


Inspiratie ontvangen?

Ontvang 6x per jaar onze inspiratie per mail.

X